Monitoring środowiska

MONITORING ŚRODOWISKA

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku – Prawo ochrony środowiska określa zasady prowadzenia państwowego monitoringu. Państwowy monitoring środowiska stanowi system pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku. Monitoring jest jednym z podstawowych zadań służb ochrony środowiska. W ramach systemu monitoringu środowiska funkcjonuje sieć krajowa, w której badania monitoringowe przeprowadza się w sposób cykliczny, stosując ujednolicone metody zbierania i przetwarzania danych. Monitoring środowiska jest ustawowym obowiązkiem Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. Badania środowiska prowadzone są również przez inne służby ochrony środowiska np. Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne oraz zakładowe i gminne służby ochrony środowiska. Zgodnie z art. 29 ustawy Prawo ochrony środowiska wszystkie organy administracji prowadzące badania stanu środowiska oraz dysponujące informacjami, które mogą być wykorzystane na potrzeby państwowego monitoringu środowiska mają obowiązek nieodpłatnego przekazywania uzyskanych danych do właściwego Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska .  

MONITORING POWIETRZA

Podstawowym aktem prawnym, który umożliwia ocenę stanu powietrza atmosferycznego na danym terenie jest Rozporządzenie Ministra Środowiska w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu. Rozporządzenie to określa poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi i ochronę roślin na terenie kraju.
Rozpoznanie rzeczywistego zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego jest możliwe na podstawie systematycznych badań stężenia znajdujących się w nim zanieczyszczeń i porównaniu ich z dopuszczalnymi poziomami.
Zgodnie z art. 87 ustawy-Prawo ochrony środowiska oceny jakości powietrza dokonuje się w strefach, przy czym strefę stanowi aglomeracja o liczbie mieszkańców większej niż 250 tysięcy lub obszar jednego lub więcej powiatów położonych na obszarze tego samego województwa, niewchodzący w skład aglomeracji.
Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska dokonuje oceny poziomu poszczególnych substancji w powietrzu na podstawie pomiarów.

MONITORING WÓD POWIERZCHNIOWYCH

Gmina Ostrowiec Świętokrzyski mając na uwadze art. 79 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku – Prawa ochrony środowiska, który mówi między innymi, iż organy administracji są obowiązane uwzględniać w ustalanych programach oraz w swej działalności badania dotyczące zagadnień ochrony środowiska i badania te rozwijać, prowadzi badania wód powierzchniowych znajdujących się na terenie Ostrowca Świętokrzyskiego.
Badania zanieczyszczenia wód powierzchniowych prowadzone są corocznie w dwóch seriach, wiosennej i jesiennej, w następujących punktach pomiarowych:
a) rzeka Modła – dwa punkty pomiarowe : - granice miasta
- ujście do rzeki Kamiennej,
b) rzeka Młynówka – jeden punkt pomiarowy –ujście do rzeki Kamiennej,
c) rzeka Szewnianka – jeden punkt pomiarowy – granice miasta,
d) Struga Denkowska – jeden punkt pomiarowy – ujście do rzeki Kamiennej,
e) Rów Denkowski – jeden punkt pomiarowy – ujście do rzeki Kamiennej,
Zakres badań obejmuje takie wskaźniki zanieczyszczeń jak: temperatura, zawiesina og., tlen rozpuszczony, BZT5, ChZT (Mn), ogólny węgiel organiczny, ChZT (Cr), przewodność w 20°C , odczyn pH, azot amonowy, azot Kjeldahla(Norg.+NH4), azot azotanowy, azot og., fosfor og..
Wyniki badań wód powierzchniowych prowadzonych w latach 2009-2010 w zestawieniu z obowiązującymi NDS (najwyższymi dopuszczalnymi stężeniami) podano w postaci tabelarycznej i wykresowej w załączniku pn. „monitoring rzek w Ostrowcu. xlsx”.

MONITORING NIECZYNNEGO SKŁADOWISKA ODPADÓW KOMUNALNYCH

Na terenie Gminy Ostrowiec w dzielnicy Gutwin znajduje się nieczynne od 1989 r składowisko odpadów komunalnych, które jednak mimo tego, że od dawna nie jest eksploatowane, nadal stanowi potencjalne zagrożenie dla środowiska- szczególnie wód podziemnych.
W latach 1999-2001 przeprowadzona została rekultywacja w/w składowiska.
Zgodnie z ustawą o odpadach, składowisko odpadów należy monitorować przez okres 30-tu lat po zakończeniu jego eksploatacji.
Badania monitoringowe w rejonie wysypiska „Gutwin” prowadzone są systematycznie i ciągle na zlecenie Gminy Ostrowiec Świętokrzyski od 1992 roku.
Zakres i częstotliwość monitoringu składowiska odpadów w fazie poeksploatacyjnej określa Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 roku w sprawie zakresu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów.
Ze względu na znaczne oddalenie wód powierzchniowych zostały one wyłączone z monitoringu składowiska, stąd monitoring obejmuje pozostałe elementy obowiązkowe tj. badania wód podziemnych, badania emisji i składu gazu składowiskowego oraz pomiary osiadania składowiska. 
Corocznie raporty z prowadzonego monitoringu przekazuje się Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska w Kielcach. W/w raporty są dostępne dla każdego zainteresowanego w siedzibie Urzędu Miasta Ostrowca Świętokrzyskiego.
Badania wód podziemnych
Porównując wyniki badań z wynikami z lat poprzednich można stwierdzić, że:
1) jakość wód odciekowych zmienia się w sposób nieznaczny. Obserwuje się jednak stałą poprawę ich jakości, choć nadal stwierdza się przekroczenia dopuszczalnych wartości niektórych zanieczyszczeń ( np. w 2009 r. stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych poziomów siarczanów i azotu amonowego).
2) jakość wód podziemnych podlega okresowym wahaniom. W kolejnych latach sytuacja zmienia się w ten sposób, że w jednym roku niektóre wskaźniki przekraczają dopuszczalne normy, a już w następnym mieszczą się w granicy dopuszczalnej. W 2009 r. wody podziemne poziomu górnojurajskiego oceniane na podstawie granicznych wartości elementów fizykochemicznych stanu wód podziemnych zostały zaliczone do I i II klasy czystości, czyli są to wody bardzo dobrej jakości i wody dobrej jakości (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych.
Badania emisji i składu gazu składowiskowego
Nieczynne składowisko odpadów Gutwin nadal jest źródłem emisji biogazu. Biogaz ujmowany jest dwoma studniami odgazowującymi.
Na podstawie wyników badań emisji i składu gazu składowiskowego można stwierdzić bardzo małą emisję gazu składowiskowego, co świadczy o bardzo małej wydajności procesów biogenicznych, prowadzących do powstawania tego gazu. Z uwagi na ustawowy obowiązek prowadzenia w/w badań przez okres 30 lat od zamknięcia składowiska będą one prowadzone nadal do 2019 roku.
Badania osiadania składowiska
Przyczyną osiadania powierzchni składowiska są przemiany mikrobiologiczne zachodzące w masie odpadów oraz zagęszczanie pod wpływem następnych warstw.
Kontrola osiadania składowiska prowadzona jest na nieczynnym składowisku odpadów komunalnych Gutwin w oparciu o sieć reperów wysokościowych wykonaną w rejonie składowiska w 2005 roku.
Pierwsze pomiary wykonano w 2006r i od tego roku są one prowadzone z częstotliwością jeden raz na roku zgodnie z Rozporządzeniem ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowiska.
Według danych uzyskanych podczas badań w latach 2006-2009 stwierdza się, że osiadanie powierzchni składowiska jest nieznaczne. Jedynie w okolicy dwóch reperów zaobserwowano minimalne obniżenie terenu o 1 cm.

JAKOŚĆ WODY 

Głównym źródłem zaopatrzenia w wodę mieszkańców Ostrowca Świętokrzyskiego jest ujęcie głębinowe w „Kątach Denkowskich”. Woda jest bardzo dobrej jakości - pod względem fizykochemicznym i bakteriologicznym nie tylko spełnia wymagania jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, ale niejednokrotnie znacznie wykracza poza te wymagania.

MONITORING JAKOŚCI POWIETRZA w Ostrowcu Świętokrzyskim